Nov 20, 2014

VƯƠNG HY PHƯỢNG - NHỮNG NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG TIỂU THUYẾT

Họ là những người phụ nữ trong tiểu thuyết, là nơi tôi có thể ngồi lặng im để tìm hiểu về họ, để cảm nhận về họ và yêu thương họ, tình yêu đó đưa tôi ra đời, nhìn đời và yêu thương đời! Tôi biết về họ, không phải bởi ngôn ngữ thông thường, mà vẻ đẹp đó được đưa đến qua ánh mắt đọc chữ và sự tưởng tượng. Một kiểu biết đến, một kiểu tiếp cận mà rất nhiều người làm nhưng không hẳn ai cũng nhận ra được cách yêu đó có một sự khác biệt đến thế nào so với cách yêu thương thông thường. 

Phần 2: 
Vương Hy Phượng

Nói đến hình ảnh người phụ nữ sắc sảo thì khó có ai sánh được với Vương Hy Phượng, một nhân vật trong tác phẩm Hồng Lâu Mộng của Tào Tuyết Cần. 

Trước khi mất, vợ của Giả Dung là Tần Khả Khanh có đến báo mộng chào tiễn biệt và căn dặn Phượng ớt về lẽ sống ở đời: "Trăng tròn rồi khuyết nước đầy sẽ tràn, trèo cao tất ngã đau, từ cổ đến nay vinh nhục luân hồi, Thím là bậc anh hùng trong đám quần thoa, ngay cả đàn ông mũ cao áo dài cũng phải thua nhưng Thím chớ quên câu tục ngữ: Tiệc vui cũng tàn, nếu không có ngày hối hận cũng không kịp nữa...". Có thể là do quá lý trí và tự tin, cộng với việc chưa từng trải nghiệm cảm giác đau khổ, đói nghèo nên Phượng Thư hoàn toàn không để tâm tới lời dặn dò của Tần Khả Khanh, ngay sau đó nàng tiếp quản, coi sóc Phủ Vương thay Mợ Dung. Bằng việc tổ chức tang lễ cho cô cháu dâu, Phượng Thư đã được ghi dấu thành hình ảnh "không ai thay thế được mợ Hai của Phủ" bằng hàng loạt các công việc như tổ chức lại đám gia nhân, đôn đốc và phân chia công việc của Phủ Vương. 

Vương Hy Phượng đã thực sự tạo được ấn tượng khá mạnh mẽ đối với tôi, lần thứ nhất xem phim khi còn quá nhỏ nhưng đã thực sự thấy lôi cuốn và khâm phục. Khi là sinh viên, đọc truyện lại càng thêm thú vị, xem lại phim vài lần, lần nào cũng không khỏi thán phục nhân vật này. Tuy nhiên, vẫn luôn cảm thấy có gì đó không ổn, không mong chờ. 

Hoàn cảnh tạo con người hay con người tạo ra hoàn cảnh?

Với nhân vật Phượng Thư, thực sự hoàn cảnh cũng góp phần tạo nên cô ấy rất nhiều. Sinh ra và lớn lên trong một gia đình danh gia vọng tộc, luôn được các bậc tiền bối khen ngợi trí thông minh và tài tháo vát, lại được thả sức sử dụng tài năng quản lý, tổ chức gia tộc do Giả Mẫu và Vương Phu Nhân giao cho nên Phượng càng ra sức thể hiện. Nàng làm việc miệt mài, cay nghiệt và khiêm khắc. Tuy thông minh và xinh đẹp nhưng cô nàng lại không thích văn chương thơ phú. Ở nàng, ta nhìn thấy tài năng của một nhà hoạch định tổ chức công việc và quản lý tài chính. Mọi việc khi đến tay nàng ta được giải quyết gọn nhẹ bằng cái đầu thông minh, một trái tim lạnh và một bàn tay sắt. Ở nàng, sự khát khao thể hiện tài năng, sự tự tin về năng lực và một phần của phẩm chất "vương giả" trong cái gọi là "bệnh hình thức". Vì gia đình dòng tộc, nàng quyết tâm phá đám cưới của Bảo Ngọc và Đại Ngọc, thay cô dâu bằng Tiết Bảo Thoa, sự tráo trở này đã khiến cho Lâm Đại Ngọc ôm hận mà chết, Đại Ngọc buồn chán bỏ đi. Xuyên suốt câu chuyện Thập Nhị Kim Thoa là hình ảnh của Mợ Hai sắc sảo, nhiều gian kế. Cái đầu của nàng dường như sinh ra là để bày mưu tính kế, toàn là những kế mưu hại người để lợi mình hoặc sắp xếp theo ý mình để thể hiện uy quyền và tài năng. Dường như nàng ấy sống cho những cái danh hão mà thực sự không để tâm đến sức lực và phúc phận của mình. Cũng đúng thôi, nàng luôn tự cho mình là loại người vô thần, không tin vào luật nhân quả, chỉ tin chính mình.

Kết thúc câu chuyện, Phượng Thư đã chịu cảnh chết vì bệnh tật, thân xác bị kéo lê trong tuyết trắng, thực rất đáng thương. Những lời lẽ của Tần Khả Khanh hiện về như thực. Đây chẳng phải là quả nghiệp mà cô ấy đã tự tạo lên trong đời mình hay sao. Người ta nói, nhân quả là thứ không thể bỏ qua. Đối với tôi, Nhân - Quả giống như tài khoản cuộc đời, khi tiền vào tài khoản, ngay lập tức được ghi nhận, khi bạn gửi tiết kiệm hoặc bất cứ giao dịch nào phát sinh cũng đều được ghi nhận trong sổ cuộc đời. Không có gì qua mắt được nhân viên ngân hàng (nghiệp), bạn tiêu gì bạn sẽ có thứ tương ứng, có thể ngay lập tức, hoặc có thể lâu dài tùy từng mức độ bạn sử dụng tài khoản. Trong truyên này, gần như Phượng ớt đã lĩnh trọn những nghiệp quả mình gây ra trong kiếp này, thật bi thương! Như vậy, chẳng phải là Con người cũng có thể tạo ra hoàn cảnh cho chính mình hay sao? 

Hồng lâu mộng khúc

聰明累
機關算盡太聰明,
反算了卿卿性命!
生前心已碎,
死後性空靈。
家富人寧;
終有個,家亡人散各奔騰。
枉費了意懸懸半世心,
好一似,蕩悠悠三更夢。
忽喇喇似大廈傾,
昏慘慘似燈將盡。
呀!一場歡喜忽悲辛。
嘆人世,終難定!
Thông minh lụy
Cơ quan toán tận thái thông minh,
Phản toán liễu khanh khanh tính mệnh!
Sinh tiền tâm dĩ toái,
Tử hậu tính không linh.
Gia phú nhân ninh;
Chung hữu cá, gia vong nhân tản các bôn đằng.
Uổng phí liễu ý huyền huyền bán thế tâm,
Hảo nhất tự, đãng du du tam canh mộng.
Hốt lạt lạt tự đại hạ khuynh,
Hôn thảm thảm tự đăng tương tận.
Nha! Nhất trường hoan hỉ hốt bi tân.
Thán nhân thế, chung nan định!
Mắc lụy thông minh (Người dịch: nhóm Vũ Bội Hoàng)
Việc đời tính rất thông minh
Việc mình, mình tính phận mình vẫn sai
Sống lần ruột đã nát rồi
Chết mang tiếng hão là người tinh ranh
Trước kia giàu có khang ninh
Giờ sao cơ nghiệp tan tành khắp nơi
Uổng công áy náy nửa đời
Khác gì một giấc mộng dài thâu canh
Ầm Ầm như sắp đổ đình
Chập chờn như ngọn đèn xanh cạn dầu
Vừa vui vẻ đã âu sầu
Đời người biến đổi biết đâu mà lường.